Dili-Timor Leste / Suara Timor Leste, 26 Novembru 2009-p4-oki
Xefe Suku foun iha Timor laran tomak, Kuarta horisehik halao reuniaun ho Prezidenti Republika hodi deskuti dezenvolvmentu area rural. Iha inkontru ne’e, Jose Ramos Horta husu ba xefe suku hotu atu eduka nia populasaun sira hodi hametin dame no estabilidade iha rai laran.
Paz no estabilidade iha Timor Laran sei frazil tebes hafoin mosu krizi politika militar iha tinan 2006. Dame iha rai laran bele nakfera bainhira deit kuandu la kuidado didiak. Tamba ne’e lideransa sira “ hakilar” bebeik hodi hametin paz.
“Kuandu iha suku laran mak la iha estabilidade no paz, entaun sei afeita mos estabilidade rai laran. Tamba ne’e kna’ar xefe suku sira tenke eduka nia povu hodi evita problema,” katak Horta.
Xefe Suku Bobometo, Sub Distritu Oe-silo, Distritu Oecusse, Bento Bobo apresia tebes ho sorumutu ida ne’e tamba bele rona, simu no hetan liafuan murak husi Prezidenti Republika Horta kona-ba oinsa konsolida dame no paz iha suku laran.
Nune’e Xefe Suku Comoro, Ernestu da Costa de Jesus kontente tebes ho planu Xefe Estadu nian kona-ba oinsa hametin dame, paz no eduka populasaun hodi hadook an husi problema oin-oin.
Lideransa komunitaria hamutuk nain haat nulu resin ne’ebe partisipa inkontru ne’e diskuti klean liutan kona-ba sosiu ekonomia.
Xefe Estadu iha sorumutu ne’e hateten iha tinan 2010 Governo no Estadu sei fo prioridade maka’as ba seitor privadu no internasional hodi investe iha Timor Leste atu hadia moris povu nian.
Tuir nia atu reduz numeru kiak iha rai laran Xefe Suku sira ne’e tenke rekolha didiak dadus ba ferik katuas sira ne’ebe idade 60 ba leten, liu-liu sira ne’ebe seidauk hetan subsidiu husi governo.
Nune’e, PR Horta mos husu atu xefe suku sira bele kontrola nia povu sira hodi kuidadu ambiente ne’ebe mos atu nune’e la bele hafoer imajina rai ida ne’e nian. Tamba, atu sai nasaun ida ne’ebe diak tenke iha ambiente ne’ebe mos.
Tuir palnu sei iha mos kompetisaun limpeza ba suku hotu- hotu iha loron-loron importante hanesan Loron Proklamasaun Independensia no Loron Restaurasaun Independensia, atu nune’e bele dada atensaun povu nian hodi hadomi ambiente.
Programa limpeza jeral, Xefe Suku Bobometo promote atu hanorin nia povu sira hodi sai matenek no oinsa konserva ambiente ne’ebe diak hodi rai ida ne’e bele nafatin buras hanesan nasaun sira seluk iha mundu. ***